Spis treści
Akcyza w Polsce i Europie
W Polsce generuje się ponad 40 mld zł na akcyzie rocznie, co stanowi 1/8 budżetu państwa. Natomiast to, na co z tych funduszy zostaną wydane, jest już kwestią priorytetów danego rządu. Szczególna uwaga jest zwracana na akcyzę na alkohol, która stanowi istotny element dochodów budżetowych. Z drugiej strony jednolity rynek Unii Europejskiej wymusza na państwach członkowskich w miarę jednolite stawki akcyzy.
W państwach Unii Europejskiej akcyza stanowi ważne źródło dochodów. Prawo unijne wymaga jednak, aby stawki akcyzy były jak najbardziej zbliżone do siebie. Oznacza to, że różnice w opodatkowaniu pomiędzy poszczególnymi państwami nie mogą być zbyt duże. Jak zatem wygląda sytuacja w Polsce w porównaniu z innymi krajami Unii?
Oto odpowiedź
W Polsce akcyza stanowi istotne źródło dochodów do budżetu państwa, a jej stawki są jednymi z najniższych w Unii Europejskiej. Szczególnie dotyczy to akcyzy na alkohol, która w Polsce jest jedną z najniższych. Z drugiej strony, stawki akcyzy na alkohol w innych krajach Unii są zdecydowanie wyższe, co jest zgodne z oczekiwaniami Unii Europejskiej.
A jak to wygląda w praktyce? Średnio stawka akcyzy na alkohol w Unii Europejskiej wynosi około 25% ceny detalicznej, podczas gdy w Polsce wynosi około 15%. Dla porównania, w Niemczech akcyza na alkohol wynosi prawie 33%, a w Danii – aż 45%.
Polska a unijne regulacje
Polska, jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, musi stosować się do unijnych przepisów dotyczących opodatkowania akcyzą. To oznacza, że nawet jeśli nasz kraj chciałby zmienić swoje stawki, musi to zrobić w ramach unijnych ograniczeń. Jednak jak pokazuje praktyka, akcyza na alkohol w naszym kraju jest jednym z głównych źródeł dochodów i to na ten obszar skierowane są przede wszystkim działania rządu.
Można zatem zauważyć, że wiele państw stosuje relatywnie wysokie stawki akcyzy na alkohol, aby zwiększyć swoje dochody. Jednak Polska, mimo niskich stawek, nie odbiega pod tym względem od europejskiej normy. Wynika to przede wszystkim z faktu, że akcyza na alkohol w naszym kraju jest nie tylko formą podatku, ale także elementem polityki społecznej.
Podsumowanie
Rozważając kontekst unijny, Polska zalicza się do grupy krajów o stosunkowo niskim poziomie akcyzy. Jest to korzystne dla konsumentów, w szczególności, gdy chodzi o akcyzę na alkohol – jest ona niższa niż średnia unijna. Przyciąga to również producentów i dystrybutorów, którzy mają szansę osiągnąć wyższe marże. Ogólnie rzecz biorąc, polska akcyza na alkohol jest korzystna z punktu widzenia konkurencyjności w skali międzynarodowej.
Jednak przyszłość przyniesie prawdopodobnie zmiany. Unia Europejska dąży do dalszego zbliżania stawek akcyzy między państwami członkowskimi, co może oznaczać konieczność podwyższenia stawek również w Polsce. Z pewnością wpłynie to na ceny alkoholu – dla konsumentów to nie jest dobra wiadomość. Czy taka zmiana spowoduje jednak spadek konsumpcji alkoholu – to pozostaje do zobaczenia.